Λιναρόσπορος

Λιναρόσπορος στη διατροφή μας.
Το λινάρι (Linum usitatissimum = Λινάρι το χρησιμότατο) είναι μέλος μιας μεγαλύτερης οικογένειας (Linaceae) ανθοφόρων φυτών, εγγενές στην περιοχή από την ανατολική Μεσόγειο έως την Ινδία περισσότερο από 5.000 χρόνια.
Για πολλά χρόνια ήταν παραπεταμένο. Το χρησιμοποιούσαν κυρίως στην παραγωγή κλωστικών ινών, λαδιού, διχτυών, σπάγκων, σχοινιών, ζωοτροφών και μόνο οι φτωχοί το κατανάλωναν λόγω του χαμηλού (προφανώς) κόστους.
Πρόσφατα ανακάλυψαν τα μεγάλα πλεονεκτήματα για την υγεία και αυτός ο γνωστός από την αρχαιότητα σπόρος έγινε ξαφνικά μια από τις "μαγικές" τροφές.

Λιναρόσπορο θα βρείτε σε δύο χρώματα: Καφέ Είναι ο παραδοσιακός λιναρόσπορος με όλα τα θρεπτικά συστατικά και πλεονεκτήματα. Αγοράζω πάντα καφέ λιναρόσπορο και μόνο αν δεν βρω (σπάνια), αγοράζω κίτρινο.	Κίτρινο Είναι μια παραλλαγή με μικρές έως ανύπαρκτες διατροφικές διαφορές που φτιάχτηκε για να πουληθεί σε υψηλότερη τιμή. Δεν πρόκειται για αποφλοιωμένο καφέ λιναρόσπορο (όπως εσφαλμένα γράφεται σε κάποιες σελίδες στο Διαδίκτυο). Υπάρχει επίσης μια παραλλαγή κίτρινου (Linola), τροποποιημένου λιναρόσπορου που δεν έχει τα ω-3 λιπαρά και συνεπώς δεν έχει τα πλεονεκτήματα που έχει ο καφέ.	Στην αγορά μπορεί να βρείτε τριμμένο λιναρόσπορο. Μην τον αγοράσετε. Ο λιναρόσπορος περιέχει ~45% λάδι. Σε λίγες μέρες, αφού τριφτεί, ταγκίζει και πικραίνει. Αυτό οφείλεται στην οξείδωση του λαδιού του. Επίσης μπορεί να βρείτε λινέλαιο (ψυχρής έκθλιψης για μαγειρική χρήση). Να το αποφύγετε για τον ίδιο λόγο. Αν το αγοράσετε φυλάξτε το στο ψυγείο και χρησιμοποιήστε το ωμό σε λίγες μέρες.
Το λιναρόσπορο τον τρίβω στο blender. Το αποτέλεσμα μοιάζει με αλεύρι ολικής αλέσεως. Το βάζω σε ένα γυάλινο δοχείο και μετά στο ψυγείο. Ποτέ δεν τρίβω πάνω από 250 γραμμάρια. Έτσι είναι πάντα φρέσκος. Όταν δοκίμασα να τρίψω μεγάλη ποσότητα (500 γρ.) σε μια δόση, δεν τρίφτηκε αρκετά καλά. Στο ψυγείο κρατάει χωρίς πρόβλημα για βδομάδες. Ίσως και περισσότερο, αλλά ποτέ δεν έμεινε αρκετά για να το διαπιστώσω.	Ο Λιναρόσπορος περιέχει Διαιτητικές ίνες (27%) που βοηθούν στη λειτουργία του εντέρου. Λιγνίνες (Lignans) με λειτουργία αντιοξειδωτικών και φυτικών οιστρογόνων που προστατεύτουν από τον καρκίνο του στήθους και του προστάτη. Περιέχει πολλά λιπαρά (~45%) που το μεγαλύτερο μέρος είναι ω-3 λιπαρά οξέα, λιγότερα ω-9 λιπαρά (oleic acid, όπως το ελαιόλαδο) και ελάχιστα ω-6 λιπαρά (που βέβαια καλό είναι να τα αποφεύγουμε, ως γνωστό). ΔΕΝ περιέχει παρά ελάχιστους υδατάνθρακες (~1.5% σάκχαρα) και είναι κατάλληλο για low-carb δίαιτες αντί για αλεύρι.	Λιναρόσπορος & Υγεία Μελέτες έχουν δείξει ότι ο λιναρόσπορος είναι πιθανόν να βοηθάει στην μείωση της χοληστερίνης σε ορισμένες περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη ή του μαστού σταθεροποίση του σακχάρου σε διαβητικούς καλή λειτουργία του εντέρου λόγω των διαιτητικών ινών που περιέχει μείωση της χρόνιας φλεγμονής (αντιφλεγμονώδες) μείωση της επίδρασης των αλλεργιών βελτίωση εμφάνισης του δέρματος βελτίωση των αρθριτικών
Αγοράζω πάντα καφέ λιναρόσπορο και μόνο αν δεν βρω (σπάνια) αγοράζω κίτρινο. Από τα δυο σακουλάκια που βλέπετε στη φωτογραφία, αυτό στα αριστερά (γνωστής μάρκας) είναι συσκευασμένο και αγορασμένο από κατάστημα ειδών υγιεινής διατροφής στο Λονδίνο, βάρους ½ κιλού. Το δεύτερο είναι αγορασμένο χύμα, σε Λαϊκή Αγορά, βάρους 250 γραμμαρίων. Μπορείτε λοιπόν να βρείτε λιναρόσπορο σε πολλά σημεία στην Ελλάδα, απλά αναζητείστε το.	Πως χρησιμοποιώ τον λιναρόσπορο στην κουζίνα Το περίβλημα του σπόρου είναι σχετικά σκληρό και δεν διαλύεται στο στομάχι και στο έντερο, γι΄αυτό πρέπει να τριφτεί, έτσι ώστε να μπορεί να αφομοιωθεί από το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου. Η καλύτερη λοιπόν επιλογή που έχουμε, για να το εντάξουμε στη διατροφή μας, είναι να το καταναλώσουμε τριμμένο και να το χρησιμοποιήσουμε ωμό στις σαλάτες και στα φαγητά μας, στο γιαούρτι ή στα δημητριακά του πρωινού μας. Μπορούμε να αντικαταστήσουμε μέρος του αλευριού και να το χρησιμοποιήσουμε ως αλεύρι φτιάχνοντας διάφορα αρτοσκευάσματα όπως μπισκότα, κέικ, ψωμί πολύσπορο, κουλούρια και άλλα. Το χρησιμοποιώ ως άρτυμα στις ωμές σαλάτες, σε παντζαροσαλάτες ή σε μαγειρεμένα λαδερά φαγητά όπως είναι το μπριάμ, οι μελιτζάνες, οι μπάμιες κ.λ.π. Σε αρτοσκευάσματα, κέικ και ψωμιά.	Η κατεργασία του λιναριού είναι ιδιαίτερα κοπιαστική μέχρι να γίνει το ξεριζωμένο φυτό κλωστική ίνα. Γι΄ αυτό και η φράση "Πέρασε του λιναριού τα πάθη", αναφέρεται μεταφορικά σε μεγάλες δυστυχίες που ακολουθούν η μια την άλλη: "Η κατεργασία του από το χωράφι ως την κατασκευή της κλωστής γινόταν από οργανωμένες ομάδες γυναικών. Πριν την τέλεια ωρίμανση του σπόρου τα φυτά ξεριζώνονταν, γινόταν η συγκομιδή του σπόρου και μετά ακολουθούσε το βρόχιασμα. Αφού μούσκευαν σε ειδικούς λάκκους τα δεμάτια για 10-15 ημέρες ώστε να σαπίσει το ξυλώδες μέρος του βλαστού, έκαναν το λιάσιμο (στέγνωμα) και το "βαρούσαν" με τον κόπανο ώστε να πέσει το λινόξυλο. Με νέο κοπάνισμα έπεφτε η ξυλόριζα από την οποία έκαναν δεύτερης ποιότητος κλωστή το κροκίδι. Από το λινάρι που έμενε με νέο κοπάνισμα έβγαζαν το σώντυμα. Τέλος το καθαρό λινάρι έβγαινε με το χτύπημα του λιναριού στο μέλιγκα ή μέλκια ή μάγγανο, και τη κλωστή τη βούρτσιζαν με βούρτσα γουρουνότριχας."

Που βρίσκω το λιναρόσπορο

• Στα καταστήματα, όπου πωλούν προϊόντα υγιεινής διατροφής.
• Στα μπαχαρατζίδικα της οδού Ευριπίδου, στα πέριξ και σε αυτά του Πειραιά.
• Πολλές φορές και στους αντίστοιχους πάγκους των Λαϊκών Αγορών.
• Σε κάποια καταστήματα όπου πωλούν ξηρούς καρπούς.
• Μπορείτε να βρείτε και μέσω Internet από όπου μπορείτε να παραγγείλετε και να σας έρθει ταχυδρομικώς.

Zambia Sifaki